Eργαστήριο Ηλεκτροχημείας και Χημικών Διεργασιών / Τμήμα Χημικών Μηχανικών Πανεπιστημίου Πατρών

Το Πανεπιστήμιο Πατρών ιδρύθηκε το Νοέμβριο του 1964 με όραμα να αποτελέσει ένα πρότυπο πανεπιστήμιο που να καλλιεργεί το πνεύμα της διεθνούς συνεργασίας και της επιστημονικής προόδου. Ο στόχος σταδιακά επιτυγχάνεται χάρη στην αξιοσημείωτη ερευνητική του δραστηριότητα. Ήδη από την ίδρυσή του, το Πανεπιστήμιο Πατρών
στράφηκε προς ένα διεθνή προσανατολισμό και υιοθέτησε την Ευρωπαϊκή Στρατηγική. Στο πλαίσιο αυτό βρίσκεται ενταγμένη η συμμετοχή του σε προγράμματα, κοινοπραξίες και συμφωνίες με άλλα πανεπιστήμια, ερευνητικά ινστιτούτα και οργανισμούς του εξωτερικού. Ένας από τους βασικούς στόχους του Πανεπιστημίου Πατρών είναι η δημιουργία νέας γνώσης μέσα από την προαγωγή της επιστημονικής έρευνας. Η ερευνητική δραστηριότητα του Πανεπιστημίου, όπως αυτή στηρίζεται από το έμψυχο υλικό και από την κατάλληλη υποδομή, αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα για την προαγωγή της καινοτομίας, τη μεταφορά τεχνογνωσίας και την αναβάθμιση της διδασκαλίας και της εκπαίδευσης. Σϋμφωνα με πρόσφατα στατιστικά στοιχεία το Πανεπιστήμιο Πατρών βρίσκεται στην 3η θέση στην Ελλάδα σε αριθμό δημοσιεύσεων με ετήσια κονδύλια Έρευνας άνω των 30 εκ. Ευρώ. Το Πανεπιστήμιο Πατρών έχει προσυπογράψει τη Χάρτα του Ερευνητή και τον Κώδικα Δεοντολογίας στην πρόσληψη Ερευνητών, ενώ λειτουργεί και Κέντρο Εξυπηρέτησης Ερευνητών. Ταυτόχρονα η Επιτροπή Βιοηθικής ενημερώνει και γνωμοδοτεί σε ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα στην έρευνα.

Το Τμήμα Χημικών Μηχανικών (TXM), της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών ιδρύθηκε το 1977. Σκοπός του είναι να εκπαιδεύσει επιστήμονες μηχανικούς στην έρευνα, την ανάπτυξη και τη βελτίωση μεθόδων παραγωγής βιομηχανικών προϊόντων, στην τεχνολογία υλικών, την προστασία του περιβάλλοντος και την παραγωγή ενέργειας.
Το ΤΧΜ ανταποκρίνεται στις σύγχρονες τάσεις και τη διεθνή δυναμική της επιστήμης της χημικής μηχανικής, η οποία πρωτοπορεί σε περιοχές όπως η βιοτεχνολογία και η βιολογική μηχανική, η νανοτεχνολογία και οι ήπιες και εναλλακτικές μορφές ενέργειας, αποτελώντας κέντρο αριστείας σε αρκετές από αυτές. Η εκπαίδευση και η έρευνα στο ΤΧΜ διεξάγονται με βάση διεθνή πρότυπα ποιότητας και έχουν οδηγήσει σε επανειλημμένες διακρίσεις το Τμήμα, τους καθηγητές και τους αποφοίτους του, οι οποίοι
έχουν αποδειχθεί ικανοί να ανταποκριθούν με επιτυχία στο ιδιαίτερα ανταγωνιστικό ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον. Στο ΤΧΜ εκτελούνται σημαντικά ερευνητικά έργα που χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά προγράμματα, τη ΓΓΕΤ, άλλους ελληνικούς φορείς και τη βιομηχανία, σε συνεργασία με μερικά από τα μεγαλύτερα
πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού. Τα αποτέλεσματα αυτής της προσπάθειας αντικατοπτρίζονται σε ένα μέσο αριθμό
περισσότερων από 100 δημοσιεύσεων ανά έτος σε έγκριτα διεθνή περιοδικά.

To Εργαστήριο Χημικών Διεργασιών και Ηλεκτροχημείας (ΕΧΔΗ) του Πανεπιστημίου Πατρών ξεκίνησε άτυπα το 1981 και θεσμοθετήθηκε το 2001. Διευθύνεται από τον Καθηγητή Κωνσταντίνο Βαγενά. Οι δραστηριότητες του ΕΧΔΗ εστιάζονται κύρια στον χώρο της κατάλυσης και της ηλεκτροχημείας, στον οποίο το εργαστήριο έχει να επιδείξει σημαντική συνεισφορά τόσο σε ανάπτυξη βελτιωμένων καταλυτών και διεργασιών όσο και σε επίπεδο ενίσχυσης των καταλυτικών ιδιοτήτων της ενεργού
φάσης μέσω των φαινομένων της Ηλεκτροχημικής Ενίσχυσης και των αλληλεπιδράσεων φορέα-μετάλλου. Στο Εργαστήριο έχει ανακαλυφθεί το φαινόμενο της Ηλεκτροχημικής Ενίσχυσης και έχει αναπτυχθεί η χρήση των στερεών ηλεκτρολυτών ως ενεργών φορέων καταλυτών για την αντιστρεπτή ενίσχυση των καταλυτικών ιδιοτήτων μετάλλων. Παράλληλα, διεξάγεται έρευνα στον τομέα των Κυψελίδων Καυσίμου και στη χρήση τους για την συμπαραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και χρήσιμων χημικών προϊόντων. Επίσης, το εργαστήριο έχει μακρόχρονη εμπειρία σε καταλυτικές διεργασίες υδρογονοαποθείωσης και υδρογόνωσης λιπαντικών. Στις πρόσφατες ανακαλύψεις του Εργαστηρίου συγκαταλέγεται η ανάπτυξη και ο σχεδιασμός ενός μονολιθικού ηλεκτροχημικά ενισχυόμενου αντιδραστήρα (MEPR) που επιτρέπει την
πρακτική εφαρμογή του φαινομένου της Ηλεκτροχημικής Ενίσχυσης της κατάλυσης.

Στο διάστημα λειτουργίας του Εργαστηρίου Χημικών Διεργασιών και Ηλεκτροχημείας έχουν πραγματοποιηθεί ερευνητικά έργα των οποίων η συνολική χρηματοδότηση ανέρχεται στο επίπεδο των 5.000.000 € , ενώ τα επιτεύγματα του Εργαστηρίου είναι σημαντικά τόσο στο πεδίο της βασικής, όσο και της εφαρμοσμένης έρευνας. Σημαντικό δείκτη
αποτίμησης των ανωτέρω αποτελούν οι 250 δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά με κριτές (Journal of Catalysis, Journal of Electrochemical Society, Journal of Applied Catalysis), 4 εκ των οποίων στα περιοδικά Science και Nature, τα 12 διπλώματα ευρεσιτεχνίας και πάνω από 13000 αναφορές (citations) στη διεθνή βιβλιογραφία με το όνομα του
επιστημονικού υπευθύνου του εργαστηρίου. Το 2008 το Εργαστήριο συμμετείχε σε ευρωπαϊκό ερευνητικό έργο για την Ηλεκτροχημική Ενίσχυση της υδρογόνωσης του CO2 και για την ιδέα αυτή επελέγη (α) σαν μία από τις δέκα επιτυχέστερες έρευνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στον τομέα έρευνας για το 2008. Αξίζει να αναφερθεί ότι μέχρι σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί ερευνητικές συνεργασίες τόσο με πολυάριθμα ερευνητικά κέντρα και ακαδημαϊκά εργαστήρια στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ (University of Lyon, EPFL, Cambridge University, University of Messina, University of Krakow), όσο και με σημαντικότατες βιομηχανικές εταιρείες στην Ελλάδα (LPC, ΕΚΕΠΥ, ΤΙΤΑΝ κλπ.) και στο εξωτερικό (Volkswagen, Johnson Matthey, EPRI, BASF, BP/Amoco, Shell, Bosch, FIAT, Toyota κλπ.). Στα πλαίσια αυτών των ερευνητικών συνεργασιών έχουν υποστηριχτεί πάνω από 25 διδακτορικές διατριβές και περίπου τετραπλάσιες διπλωματικές εργασίες. Στην παρούσα φάση το ερευνητικό έργο του Εργαστηρίου υποστηρίζεται από 5 έμπειρους ερευνητές και 5 μεταπτυχιακούς φοιτητές. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του Εργαστηρίου προσελκύουν συχνά νέους ερευνητές από πολλές χώρες του εξωτερικού στα πλαίσια μονοετών ή διετών συνεργασιών (συνολικά πάνω από 20 άτομα την τελευταία δεκαετία) συνεισφέροντας έτσι στην εξωστρέφεια του
ερευνητικού έργου που επιτελείται στη χώρα μας, αλλά και στην ανατροφοδότηση του υποβάθρου του Εργαστηρίου με διαφορετικές ιδέες και τεχνικές.